ရီညိဳရစ္၀န္း သႏၱာကၽြန္း အလွသရဖူ ျမိဳ႕ေက်ာက္ျဖဴ နတ္ရြာသဖြယ္ သႏၱာေျမ မွ လႈိက္လွဲစြာ ၾကိဳဆိုပါ၏.....

Monday, September 13, 2010

အိႏၵႎယႏိုင္ငံအေၾကာင္းတစ္စိတ္တေဒသ

၂၅-၈-၂၀၁၀၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ကေပါ့ စာေပကိစၥတစ္ခုေၾကာင့္ စာေရးသူတို႔ ဆရာသမားလို ေလးစားၾကည္ညိဳေနေသာ ဦးနႏၵသာရ(သစၥာေရာင္ျခည္) ထံသြားေရာက္ခဲ့သည္။ ေရာက္သြားတယ္ဆိုရင္ျဖင့္ စာေပအေၾကာင္းမ်ား အရွင့္ရဲ့သာသနာျပဳပံုအေၾကာင္းမ်ား ေျပာျပစ္ခဲ့သည္၊ စာေရးသူမွလည္း စာေပအေၾကာင္းမ်ားကိုေျပာဆို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ သစၥာေရာင္ျခည္အရွင္မွ သူ႔ blog ကို၀င္ၾကည့္ဖို႔ရန္ မွာၾကားသည္။ က်န္ရဟန္းေတာ္မ်ား လူပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ့ blog ေတြကိုစာေရးသူအား ဖြင့္ျပသည္။ စာေရးသူကိုလည္း တိုက္တြန္းေျပာဆိုေပးသည္။ သာသနာျပဳေဖၚ ေနာင္ေတာ္ၾကီးမ်ားမွာ မိမိတို႔၏ blog တြင္မိမိတို႔ ေနထိုင္တဲ့ေနရာေဒသမွ ဗဟုသုတေလးေတြ ဘာသာေရးစာေပမ်ားကိုေရး ျပီးတင္ျပေနၾကသည္မွာ စာေရးသူတို႔အတြက္ အားက်အတုယူစရာျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္ကစာေရးသူမွာလည္း သီရိလကၤာမွ ေနာင္ေတာ္ၾကီး အရွင္၀ိသာရဒ(ရမၼာ၀တီ) ကူညီေပးျခင္းေၾကာင့္ blog ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္လုပ္ပံုလုပ္နည္းကို ေသခ်ာမသိေသး၊ သစၥာေရာင္ျခည္အရွင္ရဲ့ လမ္းညြန္ေပးျခင္းေၾကာင့္ထိုေန႔က အမ်ားၾကီးသိခဲ့ရသည္၊ ထိုအရွင္ႏွစ္ပါးကိုလည္းေက်းဇူးတင္မဆံုးပင္ျဖစ္သည္။ စာေရးသူလည္း ညေနတကၠသိုျပန္ေရာက္ေတာ့ စိတ္ထဲကစာေရးခ်င္တဲ့စိတ္ တစ္ဖြဖြျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထိုေန႔ညမွာပင္ နာလႏၵာတကၠသိုလ္မွ ေနာင္ေတာ္ဦးက၀ိႏွင့္ ေတြ႔ဆံုသည္၊ ဦးက၀ိကသူေရးထားေသာ “၂၀၀၉ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္အမွတ္တရမ်ား” စာအုပ္ကိုေမတၱာလက္ေဆာင္ လွဴဒါန္းသည္၊ ထိုစာအုပ္ကိုဖတ္လိုက္ေတာ့ စာေရးသူအတြက္ စာေရးရန္တြန္းအားတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုအရွင္မွ စာေရးသူကိုေျပာျပန္သည္ ငါ့ညီဣေႏၵာတို႔ေတြ တကၠသိုလ္တက္ေနတဲ့ဒီအခ်ိန္ေတြမွာမေရးရင္ ဘယ္အခ်ိန္မွာေရးမွာလည္း ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေလးမွာ အမွတ္တရေလးျဖစ္သြားေအာင္ ေရးၾကည့္ေပါ့ကြာတဲ့၊ စာေရးသူအခန္းထဲကိုေရာက္ေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာကိုဖြင့္ မိမိရဲ့ blog ကိုဖြင့္သည္ ဘာမွမရွိေသး၊ ရဟန္းပညာရွင္ လူပညာရွင္ေတြရဲ့ blog ေတြကိုလိုက္ၾကည့္သည္၊ မိမိတို႔ေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံမွဗဟုသုတေလးေတြ ထူးျခားမႈေလးေတြကိုေရးေနၾကသည္။


စာေရးသူတို႔ေနထိုင္တဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံၾကီမွာ စာေပကို၀ါသနာပါသူေတြအတြက္ ေရးစရာအမ်ားၾကီးပင္ျဖစ္သည္။ အခုစာေရးသူအိႏၵိယႏိုင္ငံအေၾကာင္းကိုအနည္းငယ္ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္သည္ စာေရးသူလက္လွန္းမီွသေလာက္ ေလ့လာထားသည္မွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ လြန္စြာေရွးက်ျပီး ေခတ္ေနာက္မက်ေသာ ဘာသာ စာေပ ယာဥ္ေက်းမႈမ်ားစြာ ထြန္းကားရာ ဗဟုသုတ ဘ႑ာတိုက္ၾကီးသဖြယ္ျဖစ္သည္။ သုေတသီမ်ားစြာတို႔သည္ ေရွးေခတ္အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သတ္၍ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ သုေတသနျပဳခဲ့ၾကသည္။ ထိုသ႔ို ဗဟုသုတ ဘ႑ာတိုက္ၾကီး သဖြယ္ျဖစ္ေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ စတုရန္း ကီလိုမီတာ ၃.၂၉ သန္းမွ် က်ယ္၀န္းျပီး ေျမာက္ဘက္တြင္ တရုပ္ျပည္၊ နီေပါႏိုင္ငံႏွင့္ ဂူတန္ႏိုင္ငံ၊ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ အာဖကန္နစၥတန္ႏွင္ ့ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၊ အေရွးဘက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလာေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံတို႔ရွိၾကသည္။ ေျမာက္ဘက္မွေတာင္သို႔ ၃.၂၁၄ ကီလိုမီတာ၊ အေရွ႕ဘက္မွ အေနာက္ဘက္သို႔ ၂.၉၃၃ ကီလိုမီတာ ရွည္လ်ားသည္။ ဘီစီ ၁၅၀၀ ခန္႔တြင္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ အာရိယန္ႏြယ္ဖြားမ်ားသည္ ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ ဘ၀မွသည္ အေျခခ်ေနထိုင္ကာ စိုက္မ်ိဳးေရး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအဆင့္ ျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးျပီး ေက်းရြာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကသည္။ ဘီစီ ၆ ရာစုခန္႔တြင္ လူမႈေရးႏွင့္ ဥာဏ္ပညာမ်ား တိုးတက္လာခ်ိန္တြင္ အႏႈိင္းမဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါးေပၚေပါက္ခဲ့သည္၊ ထိုပုဂၢိဳလ္ကို ေဂါတမဟူ၍ေခၚခဲ့ၾကသည္၊ ထိုေနာက္ မဟာ၀ီရစေသာပုဂၢိဳလ္မ်ား ေပၚထြက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း အိႏၵိယႏိုင္ငံကို လူအမ်ားပိုစိတ္၀င္စားခဲ့ၾကသည္။ ေအဒီ ၁၇ ရာစုတြင္ ဥေရာပတိုက္သားမ်ား အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိလာျပီး ျဗိတိသွ်၊ ျပင္သစ္၊ ဒတ္ခ်္ႏွင့္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးမ်ားသည္၊ ကုန္သြယ္ေရးစနစ္မ်ားထူေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုကုန္သြယ္မႈအက်ိဳးရလာဒ္မ်ားသည္၊ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္းစပ္သြားခဲ့သည္။ ၁၇၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ျဗိတိသွ်တို႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံကို စိုးမိုးသြားႏိုင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္အိႏၵိယ ျပည္သူမ်ားသည္ အမ်ိဳးသား ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မိမိတို႔ကံၾကမၼာကို မိမိတို႔ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္ လိုလားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ၁၈၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ပထမလြတ္လပ္ေရးစစ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေရးၾကိဳးပန္းမႈကို မ႑ိဳင္ျပဳ၍ အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ကြန္ကရက္ပါတီကို ၁၈၈၅ ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ သမၼတႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ျပည္နယ္ေပါင္း ၂၈ ျပည္နယ္၊ လူဦးေရသန္းေပါင္း ၁၀၀၀(တစ္ေထာင္)ေက်ာ္ရွိျပီး ပါလီမန္စနစ္က်င့္သံုးေသာ ကမၻာ့အၾကီးဆံုး ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံၾကီးလည္းျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံသား အမ်ားစုမွာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၾကျပီး မူဆလင္၊ ဆစ္စ္၊ ခရစ္ယန္၊ ဂ်ိန္းႏွင့္ အနည္းငယ္ေသာအမည္ခံ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားလည္းရွိသည္။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ ဘာသာစကားၾကီး ၁၅ မ်ိဳးႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာဘာသာစကားေပါင္း ၈၄၄ မ်ိဳးရွိသည္။ သို႔ေသာ္ဟိႏၵဴစကားကို အမ်ိဳးသား ဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျပီး အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကိုလည္း ဒုတိယရံုးသံုးဘာသာ စကားအျဖစ္သတ္မွတ္ထားသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ပတ္သတ္ေသာ သံေ၀ဇနိယေလးဌာန အ၀ိဇဟိတေလးဌာနစေသာ ေရွးေဟာင္းေက်ာင္းကန္ ေစတီပုထိုးမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ဟိႏၵဴ ဂ်ိန္းဘာသာမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ သမိုင္း၀င္ေနရာမ်ားလည္းရွိသည္။ ထို႔ျပင္ တာဂ်္မဟာလ္၊ မဟာအီဘုရားေက်ာင္းစေသာ ကမၻာ့အံဖြယ္ အေဆာက္အအံုမ်ား၊ ကမ္းေျခမ်ား၊ ေတာင္းတန္းသဘာ၀ႏွင့္ ေပေပါင္း ၇၉၀၀၀ျမင့္ျပီး အလ်ားမိုင္ေပါင္း ၁၅၀၀ ႏွင့္၊ အနံမိုင္ေပါင္း ၁၅၀ ရွိေသာ Himalya ေခၚ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္းတန္းၾကီးလည္း ရွိသည္။

ယေန႔ေခတ္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ အထူးေခတ္မွီ တိုးတက္အဆင့္ျမင့္ေသာ ဆက္သြယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာ ေဆာ့ဖ္၀ဲ မ်ားထုပ္လုပ္လ်က္ရွိျပီး၊ ႏ်ဴးကလီးယားစြမ္းအင္ ထုပ္လုပ္မႈႏွင့္ အာကာသသံုးပစၥည္းမ်ား ထုပ္လုပ္ကာ ကမၻာအဆင့္မွီ စီးပြားေရးပမာဏတြင္ ပဥၥမအဆင့္ အၾကီးဆံုးျဖစ္ေနသည္။ ထိုသို႔အလြန္ေရွးက်ျပီးေခတ္ေနာက္မက်ေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံအသီးသီးမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ အျခားကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားအား အျမဲတန္းၾကိဳဆိုေနလွ်က္ရွိပါသည္။

31-8-2010.

No comments:

Post a Comment